Przejęcie zakładu pracy i obowiązki wobec ZUS

Przejęcie pracowników bez zadań i majątku firmy jest pozornym outsourcingiem pracowniczym.

Zgodnie z art. 23¹ 1 i § 2 kodeksu pracy w razie przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę staje się on z mocy prawa stroną w dotychczasowych stosunkach pracy.
Za zobowiązania wynikające ze stosunku pracy, powstałe przed przejściem części zakładu pracy na innego pracodawcę, dotychczasowy i nowy pracodawca odpowiadają solidarnie.

W przypadku przekształcania podmiotów gospodarczych, w tym połączenia spółek zastosowanie mogą mieć m.in. przepisy kodeksu spółek handlowych (k.s.h.). W rozumieniu art. 494  § 1 k.s.h. w wyniku połączenia spółka przejmująca albo spółka nowo zawiązana wstępuje z dniem połączenia we wszystkie prawa i obowiązki spółki przejmowanej albo spółek łączących się przez zawiązanie nowej spółki. 

Przejście praw i obowiązków następuje z mocy samego prawa, a spółka przejmująca staje się następcą spółki przejmowanej. Z chwilą połączenia przez przejęcie dochodzi do zmiany pracodawcy w zakresie umów pracowniczych. Spółka przejmująca staje się więc stroną stosunku pracy dla przejętych pracowników. Nowym pracodawcą będzie z mocy prawa spółka przejmująca w stosunku do pracowników spółki przejmowanej.

Wobec tego spółka, która przejęła pracowników jako nowy pracodawca powinna z dniem połączenia zgłosić do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego przejętych pracowników, a spółka, która oddaje pracowników do nowego zakładu powinna wyrejestrować z ubezpieczeń społecznych i z ubezpieczenia zdrowotnego wszystkich pracowników, których przenosi, ponieważ nie jest już wobec nich płatnikiem składek.

Spółka, przejmowana (oddająca) wszystkich pracowników nie jest już pracodawcą więc powinna  także wyrejestrować się z ZUS jako płatnik składek, ponieważ z dniem połączenia przestaje być płatnikiem składek wobec dotychczasowych pracowników. 

Przejęcie zakładu pracy lub jego części musi polegać na formalnym nabyciu przedsiębiorstwa lub jego części. Zasadniczą przesłanką zastosowania art. 23¹ kodeksu pracy jest faktyczne przejęcie władztwa nad zakładem pracy przez nowy podmiot, który staje się pracodawcą. Przejęcie samych pracowników bez kontynuacji prowadzenia działalności gospodarczej przez nowy podmiot będzie nieskuteczne i nie będzie stanowiło przejęcia zakładu pracy.

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie  z dnia 30.06 2021 r., sygn. III AUa 378/21 potwierdza, że „nie może być mowy o przejęciu zakładu pracy lub jego części na podstawie art. 23¹ § 1 k.p. w sytuacji, gdy zawarta umowa dotyczy wyłącznie przejęcia pracowników, a nie kontynuacji prowadzonej przez stronę działalności przed dokonanym przejęciem, nie obejmuje przejęcia składników majątkowych, a przedmiotem działalności przejmującego ma być wyłącznie wynajem pracowników przejętych na mocy porozumienia o przejęciu.”

Lidia Rubińska, Konsultant w Dziale Doradztwa Podatkowego BDO